Qarabağda hərbi əməliyyatların dayandırılmasına dair sazişdən sonra erməni-azərbaycan düşmənçiliyi yeni kifayət qədər kəskin alovlana bilən müharibəyə çevrilməsinə səbəb olur, bu barədə haqqin.az yazır.
Üçtərəfli razılaşma və ondan sonrakı Moskva prosesi hüquqi qüvvəsini itirir. Əvvəla, ona görə ki, Ermənistan, onun ardınca Rusiya müqavilənin delimitasiyası üçün hər şeyi edir.
Münaqişə tərəflərini sülhə bağlayan sazişin əsas bəndləri yerinə yetirilməmiş kimi qalıb. Üçtərəfli sazişin şərtlərinə görə, Ermənistan 10 minlik hərbi qüvvəsini regiona daxil olan rus qoşunlarının yeni məsuliyyət zonasından çıxarmağa borclu idi. Ermənistan ordusunun hərbi qulluqçularının olmasına və hətta sayının artmasına imkan verən qondarma rus sülhməramlılarının qalmasının nə mənası var? Ermənilər getməsə, ruslar niyə gəlib?
Ermənistanın siyasi rəhbərliyi hər fürsətdə Azərbaycanı Üçtərəfli Sazişi torpeda etməkdə ittiham edir, elə bir vaxtda Ermənistanın özü Rusiya ilə birlikdə Moskva prosesinin arxitekturasını məhv edir. “Zəngəzur dəhlizi”nin həyata keçirilməsi ilə bağlı daha bir fundamental məqam - Azərbaycanla Naxçıvan muxtariyyəti arasında əlaqə marşrutu bu günə kimi həyata keçirilməyibsə, nə demək olar?
44 günlük müharibəyə son qoyulması ilə bağlı üçtərəfli razılaşma öz siyasi əhəmiyyətini və hüquqi qüvvəsini itirib. Noyabrın 10-da imzalanmış razılaşma faktiki olaraq artıq mövcud deyil. Ermənistan və Rusiya sülh prosesinin dialektikasını və təkamülünü pozdular. Regionda keyfiyyətcə fərqli situasiya formalaşır və tərəflər arasında yeni qüvvə ilə silahlı antaqonizm artır.
Azərbaycanın başqa şansı qalmayıb. Regionun demilitarizasiyası və reinteqrasiyası təhlükə altındadır
Çətin, demək olar ki, partlayıcı vəziyyət İrəvanın kinli siyasəti ilə daha da gərginləşir: Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını bəyan edən Paşinyan hökuməti iyrənc və çirkin hərbi-siyasi təlqinlərə əl atır, Azərbaycan ordusunu sərt cavab addımlarına sövq edir - dəqiq zərbələr endirir.
Ermənistan qoşunlarının 10.000-ci qrupu isə təxribat müharibəsini davam etdirmək üçün ən yaxşı yardımçıdır, üstəlik, bu korpus hələ də Ermənistan Silahlı Qüvvələri sisteminə inteqrasiya olunub, Baş Qərargahın komandanlığı altında vahid komandanlıq prinsipinə riayət edir. Ermənistan İrəvanın maddi-texniki sistemindən və döyüş resurslarından istifadə edir və hələ də müharibə şəraitində olan ölkənin büdcəsi hesabına maliyyələşir.
Son bir neçə ay ərzində fəal fəaliyyət göstərən Azərbaycan ordusu iki dəfə xüsusi qabaqlayıcı əməliyyat keçirib. Bir neçə gün əvvəl hərbi əməliyyatların başlanması zamanı Azərbaycan hərbçiləri daha 5 çağırılmamış qonağı - İrəvandan olan hərbçiləri ləğv edib.
Və rəsmi Bakı İrəvanın yalançı təbliğatının əksinə olaraq, ölən erməni hərbçilərinin təkcə bu ölkənin vətəndaşları deyil, həm də Ermənistan Sərhəd Qoşunlarının bölmələrində xidmət etdiklərini sübuta yetirə bilib. İrəvan təkzibolunmaz sübutların aşkarlığını etiraf etməli idi. Təbii ki, humanizm prinsiplərinə əsaslanaraq Bakı ləğv edilmiş erməni hərbçilərinin cəsədlərini qaytaracaq və ona görə də Rusiya sülhməramlılarının komandanlığının nümayəndələri ilə bu məsələ ilə bağlı fəal əlaqələri davam etdirir.
Lakin Bakı heç bir halda yeni gülünc status-kvonu qəbul etməyəcək və ekspedisiya qüvvələrinin Qarabağdan tam və qeyd-şərtsiz çıxarılmasına çalışacaq. Son erməni əsgərinə qədər! Aydın ifadə olunmuş məqsəd güdərək - Qarabağ ermənilərinin reinteqrasiyasını gücləndirmək.
Lakin dinc yanaşı yaşamanın yeni formuluna aparan yol Qarabağ bölgəsinin demilitarizasiyasından keçir. Alternativ yoxdur. Daha doğrusu, Ermənistan ordusunun ekspedisiya korpusunun demilitarizasiyasından və mövqelərinin möhkəmləndirilməsindən imtina ediləcəyi təqdirdə Azərbaycan yeni hərbi xüsusi əməliyyat keçirməyə məcbur olacaq. Bu dəfə rus qoşunlarının məsuliyyət zonasında. Ermənistan və Rusiya Azərbaycana başqa seçim qoymur...
