Donbassın cənubunda döyüş sona yaxınlaşır. Rusiya qoşunları Kuraxovo şəhərini ələ keçiriblər və yaxın günlərdə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (AFU) daha bir mühüm “qalasını” – Velikaya Novoselkanı işğal etməyi planlaşdırırlar. Lakin hələ bu əməliyyatlar başa çatmamış, regionda Donbasın mərkəzi hissəsi uğrunda yeni genişmiqyaslı döyüş başlayıb. Bu döyüş bütün müharibənin kulminasiya nöqtəsi ola bilər. İndiyədək Donetsk vilayətinin mərkəzində və şimalında (eləcə də Xarkov və Luqansk vilayətlərinin ona bitişik ərazilərində) Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələri əlaqələndirilməmiş hücum əməliyyatları həyata keçirirdi. Bu əməliyyatlar 2025-ci ilin sonuna qədər Slavyansk və Kramatorsk aqlomerasiyasını ələ keçirmək məqsədi ilə böyük bir hücuma birləşdirilə bilər.

Velikaya Novoselka

◼️ Rusiya qoşunları Donetsk, Dnepropetrovsk və Zaporojye vilayətlərinin sərhədlərinə nəzarət edən Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin ən mühüm regional mərkəzi və “qalası” sayılan Velikaya Novoselkanın mühasirəyə alınmasını başa çatdırıblar. Yanvarın ortalarında qəsəbəyə cənub-qərbdən irəliləyən Rusiya Silahlı Qüvvələrinin bir qrupu Neskuçnoye və Vremevka kəndlərini ələ keçirib. Bu, Ukrayna Silahlı Qüvvələrini Velikaya Novoselka “böyük torpaqdan”dən ayıran Mokrıye Yalı çayı üzərindən keçidlər yaratmaq imkanından məhrum etdi.

◼️ Şimaldan rayon mərkəzinin artıq bir neçə həftədir ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əsas qüvvələri ilə əlaqəsi kəsilib: Rusiya Silahlı Qüvvələri Ukraynanın əks-hücumlarını dəf edərək Novıy Komar kəndi yaxınlığındakı çaya çatıb. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Velikaya Novoselkanın özündə hansı qüvvələri qoyub getdiyi tam aydın deyil, lakin onlar yəqin ki, Rusiyanın hücumuna müqavimət göstərə bilməyəcəklər. Bir neçə həftəlik hərəkətsizlikdən sonra Rusiya Silahlı Qüvvələrinin bölmələri region mərkəzinin şərq kənarlarına daxil ola bilib.

◼️ Çox güman ki,Velikaya Novoselkada yerləşən kiçik qarnizonunun hələ də kəndi tərk etmək imkanı var. Lakin Ukrayna hərbçiləri, xüsusilə texnika və ağır silahlarda itkilər riski ilə üzləşirlər: hətta 2023-cü ildə Ukraynanın bölgəyə hücumu zamanı – hava şəraiti baxımından daha əlverişli yay aylarında – tanklar və digər texnika Mokrye Yalı çayını keçmək istəyərkən batıb.

◼️ Velikaya Novoselkanın ələ keçirilməsi Rusiyanın “Vostok” qrupuna Donetsk-Zaporojye magistralında geniş cəbhədə irəliləyərək Ukrayna qoşunlarını əvvəllər “Mərkəz” qruplaşması tərəfindən işğal edilmiş Kuraxovonun kənarından qərbə doğru sıxışdırmağa imkan verəcək.

Kuraxovo

◼️ Dekabrın 31-də Ukrayna qoşunları Kuraxovodakı ümidsiz mövqelərini tərk etdikdən sonra Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin qruplaşması heç bir rahatlıq hiss etmədi: mühasirəyə düşmə təhlükəsi hələ də qalmaqdadır.

◼️ Kuraxovonun qərbindəki müdafiə xətləri Volçya (şimalda) və Suxiye Yalı (cənubda) çayları boyunca keçir. Məsələ burasındadır ki, Kuraxovodan 12 kilometr aralıda Suxiye Yalı Volçyaya axır. Andreyevka və Konstantinopol kəndləri ərazisindəki çayların qovuşduğu yerdən iki Rusiya qrupu keçməyə çalışır.

◼️ Şimalda Rusiya Silahlı Qüvvələri Volçya çayı boyunca irəliləyir - onlar artıq Şevçenko və Petrovpavlovka kəndlərini tutaraq Andreyevkanın kənarına çatıblar. Cənubda eyniadlı kəndin yaxınlığından Suxiye Yalı çayını keçiblər, həm də Konstantinopola yaxınlaşıblar. Kuraxovodan irəliləyən Rusiya qoşunları Ukraynanın Daçnoye kəndində hücum ediblər.

◼️ Ukrayna Silahlı Qüvvələri çox güman ki, Donetsk-Zaporojye magistral yolu ilə daha da qərbə doğru geri çəkilməli olacaq. Eyni zamanda, onlar hələ də şimaldan və cənubdan (Velikaya Novoselka tərəfdən) Rusiya hücumları ilə təhdid ediləcəklər. Ukrayna qoşunlarının sabit müdafiəni nə vaxt və harada bərpa edə biləcəyi və mühasirə təhlükəsindən qurtula biləcəyi bəlli deyil.

◼️ Rusiya komandanlığının əvvəllər cənub-şərqdən Kuraxovoya hücum edən Cənub Hərbi Dairəsinin 8-ci əlahiddə qoşununu harada istifadə edəcəyindən çox şey asılı olacaq. Uqledar və Kuraxovoya hücum etmək üçün iki güclü və təcrübəli motoatıcı diviziyadan ibarət bir ordu “Vostok” qrupuna qoşulub. Hazırda qruplaşma yeni hədəflər gözləyir. Ola bilsin ki, qoşun “Vostok” qrupunun sərəncamında qalsın və onunla birlikdə Donetsk-Zaporojye yolu ilə Zaporojye vilayətində fəaliyyət göstərən həmin Cənub Hərbi Dairəsinin 58-ci Ordusuna doğru irəliləsin. Ancaq daha çox ehtimal edilir ki, 8-ci əlahiddə qoşunun iki bölməsi, Rusiya Silahlı Qüvvələrinin onsuz da ən güclü qrupu olan Mərkəz ilə birlikdə şimala - Pokrovskdan Çasov Yarına qədər qövs boyunca irəliləməli olacaq. Məqsəd Kramatorsk-Slavyansk aqlomerasiyasına daxil olmaqdır.

Pokrovsk

◼️ Dekabrda Rusiya qoşunları Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin səylərini Kuraxovo və Pokrovskun müdafiəsinə cəmləməsindən istifadə edərək bu iki şəhər arasında hücuma keçib.

◼️ Ukrayna qoşunları əks-hücumlarla bu irəliləyişi dayandırmağa çalışsalar da, buna nail ola bilməyiblər. Rusiya bölmələri kiçik Solyonaya çayını keçərək Pokrovskın qərb sənaye kənarına çatıblar.

◼️ Hazırda Pokrovskdan 7-12 kilometr qərbdə, Kotlino və Udaçnoye kəndləri yaxınlığında mədən və koks zavodları kompleksi uğrunda döyüşlər gedir. Sənaye binaları və tullantıların əlverişli müdafiə mövqeləri yaratmağa kömək etməyinə baxmayaraq, Rusiya Silahlı Qüvvələri öz hədəfinə - Pokrovsku Ukraynanın mərkəzi ilə birləşdirən  E50 Dnepr (şəhər) - Donetsk magistralına doğru sürətlə irəliləyirlər.

◼️ Eyni zamanda, Rusiya Silahlı Qüvvələri Solyonaya boyunca daha da qərbə doğru irəliləyir. Bu, Ukraynanın müdafiəsini genişləndirir. Rusiya ordusu Kotlino və Udaçnoyedən magistral yola çıxa bilməsə, bunu başqa yerdə etməyə cəhd edə bilər.

◼️ Rusiya Silahlı Qüvvələrinin başqa bir qrupu altı aylıq fəaliyyətsizlikdən sonra aktivləşib və Vozdvijenkanı ələ keçirərək Pokrovskdan şərqdə E50 magistralına çatıb.

◼️ Əgər Rusiya qoşunları şəhərin qərbində Dnepr çayına gedən yolu kəsə bilsələr, Pokrovskın müdafiəsi kəskin şəkildə zəifləyəcək. Bundan sonra birbaşa Pokrovsk-Mirnoqrad aqlomerasiyası uğrunda döyüş başlayacaq (müharibədən əvvəl əhali qonşu kəndlərlə birlikdə 150 ​​min nəfərdən çox idi).

◼️ Risklər böyükdür: uzunmüddətli perspektivdə Pokrovskın tutulması Rusiya Silahlı Qüvvələri üçün həm Dnepr, həm də Donetsk vilayətinin şimal rayonlarına yol açacaq.

Toretsk və Çasov Yar

◼️ 2024-cü ilin sonlarında Toretsk və Çasov Yar şəhərlərinə hücum edən RF qoşunları öz tapşırıqlarını yerinə yetirməyə yaxın idilər. Buradakı döyüşlər heç də Donetsk vilayətinin cənubundakı hücuma bənzəmir. Rusiya Silahlı Qüvvələri bir ildən çoxdur ki, dominant yüksəklikdə yerləşən Çasov Yardan Ukrayna qoşunlarını sıxışdırıb çıxarmağa çalışır. Toretsk aqlomerasiyası uğrunda küçə döyüşləri 2024-cü ilin yayından davam edir. Nadir hallarda Rusiya ordusu həftədə bir neçə yüz metrdən çox oirəliləyə bilir.

◼️ Toretskdə şaxtalar və terrikonların yerləşdiyi şimal və şərq kənarlarda döyüşlər gedir. Demək olar ki, bütün yaşayış binaları artıq Rusiya Silahlı Qüvvələrinin əlindədir. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin müqavimət mərkəzi şəhərin qərbində dəmir yolu və onun boyunca yerləşən sənaye zonasıdır.

◼️ Çasov Yarda Rusiya Silahlı Qüvvələri şəhərdəki Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əsas möhkəmləndirilmiş ərazisi olan kombinat ərazisini ələ keçirib. Bu, Rusiya qoşunlarının şəhərə şimaldan soxularaq Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin zavodla əlaqəsini kəsdikdən sonra mümkün olub. İndi vaxtilə Çasov Yarın mərkəzi olan xarabalıqlar uğrunda döyüşlər gedir.

◼️ Çox güman ki, yaxın aylarda Toretsk və Çasov Yar üzərində irəliləyən Rusiya qrupları təxminən eyni vaxtda iri Kramatorsk-Slavyansk aqlomerasiyasının ən cənub yaşayış məntəqəsi olan Konstantinovka şəhərinə çatacaq.

◼️ Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bu istiqamətdə problemləri daha çox onunla bağlıdır ki, oradan qoşunlar tez-tez cəbhənin digər hissələrinə, o cümlədən Kursk vilayətinə köçürülür.

Kupyansk və Limansk istiqamətləri

◼️ Rusiya Silahlı Qüvvələri onları şimaldan Kramatorsk və Slavyanska çıxarmalı olan əməliyyatı davam etdirir. Bununla belə, irəliləyişin sürəti hələlik onlara tapşırığı 2025-ci ilə qədər başa çatdırmağa ümid etməyə imkan vermir.

◼️ Rusiya qoşunları Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bölmələrini Oskol çayından geriyə sıxışdırmağa çalışır. Payızda onlar Kupyanskın cənubunda yerləşən Oskola çatıblar, lakin o vaxtdan bu yana irəliləyə bilməyiblər.

◼️ Təkcə zirehli texnikanın dəstəyi ilə keçirilən hücumla Kupyanskın şərq hissəsini tutmaq cəhdi də uğursuzluğa düçar olub.

◼️ Hazırda Rusiya qoşunları cənubda Ternı və Makeyevkadan şimalda Borovaya qədər irəliləyərək geniş cəbhədə Oskola çatmağa çalışırlar.

◼️ Bundan əlavə, Rusiya Silahlı Qüvvələri çayın qərb sahili ilə irəliləmək üçün Kupyanskın şimalında Oskol çayını keçiblər. Cəmi bir neçə həftə ərzində Ukrayna Silahlı Qüvvələri bu plasdarmı nəinki aradan qaldıra bilməyib, hətta onun genişlənməsinə də mane ola bilməyib.

◼️ Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bu istiqamətdə problemləri bir neçə döyüşə hazır bölmənin oradan cəbhənin digər hissələrinə çıxarılması ilə bağlıdır.

Kursk bölgəsi

◼️ Payız uğursuzluqlarından və geri çəkilmələrdən sonra Ukrayna Silahlı Qüvvələri tutduqları Sudja regional mərkəzi ətrafında güclü müdafiə yarada bilib. Payız-qış aylarında cəbhə xətti təxminən yarıya qədər azalıb. Hazırda Ukrayna qoşunlarının sıxlığı (təmas xəttinin hər kilometrinə adi batalyonlarla ölçülür, bu batalyonların çoxu bütün Ukrayna Silahlı Qüvvələrində döyüşə ən hazır olanlar sırasındadır) bütün cəbhədə ən yüksəkdir.

◼️ Rusiya qrupu da əsasən Hava-Dəniz Qüvvələri və Dəniz Piyadalarının ən yaxşı bölmələrindən ibarətdir. Lakin onlar Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Donbasın cənub hissəsindəki bölmələri kimi düşmən üzərində say üstünlüyünə malik deyillər.

◼️ Rusiyanın aylarla davam edən hücumundan sonra aydın oldu ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin müdafiəsində bir neçə kritik məqam var: plasdarmın şimalındakı bütün müdafiənin əsaslandığı Malaya Loknya kəndi; Sverdlikovo cənub-qərb hissəsində Ukrayna ilə sərhəddədir; Sudjanın cənub kənarları.

◼️ Rusiya Silahlı Qüvvələri hər üç məntəqəni ələ keçirməyə çalışır. Mövqelərin dəfələrlə əl dəyişdirdiyi Malaya Loknya ətrafında xüsusilə ağır döyüşlər gedir. Sudjanın cənubunda, Mahnovka kəndində Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əks-hücumları ilə RF qoşunlarının qarşısı alınıb.

◼️ Rusiya Silahlı Qüvvələri bu dəfə Kursk vilayətinin Ukrayna ilə sərhədi boyunca Sverdlikovoya yeni hücum xətti açıb. RF qoşunları Kursk vilayətindəki Nikolayevo-Daryinonu geri alıb və daha cənubda Ukraynanın Sumı rayonunda sərhədi keçiblər.

◼️ Rusiya qoşunları Sudjada irəlilədikcə, Ukraynanın müqaviməti daha da artacaq. Bununla belə, ümumilikdə, Ukrayna qoşunlarının çatışmazlığını nəzərə alsaq, məhdud məkanda ən yaxşı bölmələrin cəlb olunduğu və böyük itkilərə səbəb olan döyüşlər daha çox Kremlin əlinədir.