1924-cü ildə Corc Mellori ilə birlikdə Everestə qalxan alpinist Endryu İrvinin qalıqlarının bir hissəsi tapılıb. Bu barədə “National Geographic” məlumat yayıb. İrvin və Mallorinin ekspedisiyası dünyanın ən hündür zirvəsini fəth etmək üçün ilk cəhdlərdən biri idi - onların bunu bacarıb-bağlamadıqları sualı 100 ildir açıq qalır.
Comolunqma zirvəsi Avropa tədqiqatçılarına 19-cu əsrin ortalarından məlumdur; təxminən eyni vaxtda Everestin dünyada ən hündür dağı ola biləcəyini göstərən ilk hesablamalar üzə çıxıb. 20-ci əsrin əvvəllərində Britaniya İmperiyasında hakimiyyətin dəstəyi ilə dağın zirvəsinə qalxmaq üçün ekspedisiyalar təşkil etməyə başlayan Comolunqma Komitəsi yaradıldı. Kəşfiyyat missiyasından sonra dağa çıxmaq üçün ilk cəhd 1922-ci ildə edildi - alpinistlər dəniz səviyyəsindən 8320 metr hündürlüyə çata bildilər (Comolunqma zirvəsinin hündürlüyü 8849 metrdir).
İrvin və Mellornin iştirak etdiyi ekspedisiya 1924-cü ildə baş tutmuşdu. Alpinistlər ümumilikdə üç cəhd ediblər; ilk ikisində onlar zirvəyə çata bilməyiblər. Üçüncü cəhd zamanı İrvin və Mellori düşərgəyə qayıtmadılar və itkin düşmüş hesab edildilər. Onları ən son görən ekspedisiya fotoqrafı idi - onlar çox uzaqda idilər və aydın deyildi ki, alpinistlər zirvəni fəth edərək enirlər, yoxsa sadəcə qalxmağa çalışırlar.
Rəsmi olaraq Everesti fəth edən ilk insanlar 29 il sonra, 1953-cü ildə Edmund Hillari və Tensinq Norqey hesab edilirlər.
Sonrakı onilliklər ərzində alpinistlər dəfələrlə İrvin və Mellorinin avadanlıqlarını tapıblar. 1999-cu ildə onların axtarışı üçün xüsusi ekspedisiya təşkil edildi, onun iştirakçıları 8155 metr yüksəklikdə Mellorinin qalıqlarını aşkar etdilər; bədənindəki xəsarətlər onun hündürlükdən yıxıldığını göstərirdi. Onun yanında nişanlısının fotoşəkilini və Britaniya bayrağını tapılmayıb. Mellori ekspedisiya başlamazdan əvvəl Comolunqma zirvəsinə çatarsa bayrağı və fotonu orada qoyacağını vəd etmişdi.
İrvinin cəsədi isə nə 1999-cu ildə, nə də sonrakı ekspedisiyalar zamanı tapılmadı. Ehtimal olunur ki, onun yanında işlənməmiş plyonkalı kamera olmalıdır - əslində, bu, alpinistlərin zirvəyə çatdıqlarını aydın şəkildə sübut edə biləcək yeganə əşyadır.
“National Geographic”in oktyabrın 11-də xəbər verdiyi kimi, təxminən bir ay əvvəl sənədli film çəkən alpinistlər 1933-cü ilə aid oksigen çəni aşkar ediblər: o vaxt dağa qalxan ekspedisiya İrvinə məxsus ərazidə buz baltası tapıb.
Çəkiliş qrupunun üzvləri alpinistin cəsədinin yaxınlıqda ola biləcəyini fikirləşiblər və bir neçə gün ətrafa baxış keçiriblər. Tezliklə onlar çəkmədə buzların əriməsi səbəbindən açıq qalan ayağın bir hissəsini aşkar ediblər. Alpinistlərin sözlərinə görə, bu yerdəki buzlar cəmi bir həftə əvvəl əriyib. Cəsədin özü tapılmayıb. Çox güman ki, axtarışlar davam edəcək.
Endryu İrvinin qalıqlarının bir hissəsinin Everestdə tapıldığı hələ rəsmi olaraq təsdiqlənməyib. Bunu təsdiqləmək üçün İngiltərədə DNT testi aparılır. Ancaq çəkmənin içərisindən tapılan corabın üzərində “A.C.İrvine” yazısı olması onun İrvinə məxsus olduğunu göstərir.
