Ukrayna ordusu yaxın vaxtlarda Donetsk kənarında mühüm möhkəmləndirilmiş ərazini - Avdeyevkanı itirə bilər. Rusiya Federasiyasının Silahlı Qüvvələri (RF Silahlı Qüvvələri) 2023-cü ilin oktyabrında şəhəri mühasirəyə almağa başlayıblar, lakin yalnız indi - bir neçə aylıq ağır döyüşlərdən və böyük itkilərdən sonra - məqsədlərinə yaxınlaşıblar. Ukrayna qoşunlarının müqavimətini qırmağa onlara nə kömək etdi? Avdeyevkanın itirilməsi Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün hansı təhlükələr yaradacaq?
2023-cü ilin sonunda Rusiya qoşunları Avdeyevka zavodunda Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əsas dayaq məntəqəsinin təchizatını kəsərək Avdeyevkadan yan keçməyə çalışdılar. Rusiya hərbçiləri Stepovoy kəndi yaxınlığındakı tarlalar və meşə zolaqları ilə irəliləməli və dəmir yolu bəndini aşmalı oldular. Açıq ərazilərdəki hücumlar RF ordusunda böyük itkilərə səbəb oldu - bunun əvəzində onlar yalnız bir neçə yüz metr irəliləyə biliblər.
Yeni ildə Rusiya Silahlı Qüvvələrinin komandanlığı əməliyyatın formasını dəyişdi: qoşunlar hazırda Ukrayna Silahlı Qüvvələri qrupunun əsas təchizat xəttinə malik olan zavodu şəhərdən kəsməyə çalışırlar (Lastoçkino kəndindən marşrut boyunca - zavodun cənub hissəsi - daha sonra Sənaye prospekti boyunca cənuba). Məhz orada Avdeyevkanın girişlərindən biri yerləşir - Ukrayna əsgərləri şəhərə girməzdən əvvəl ənənəvi olaraq burada fotoşəkillər çəkdiriblər (2023-cü il dekabrın sonunda Prezident Vladimir Zelenski də həmin yerdə video çəkib). Rusiya qoşunları zavodun şərqindən zərbələr endiriblər - burada bağ evlərində Ukraynanın kəşfiyyat və kamikadze pilotsuz təyyarələrindən gizlənmək mümkün olub.
Fevralın 10-da əlavə kamuflyaj “təmin edən” dumandan istifadə edən Rusiya Silahlı Qüvvələri Avdeyevkaya onlarla bomba atan aviasiyanın dəstəyi ilə həlledici hücuma keçdi. Fevralın 14-də onlar Sənaye prospektinə çatdılar və Avdeyevka ilə zavodunun əsas təchizat xəttini kəsdilər. Onlara qarşı döyüşə girən Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin 110-cu mexanikləşdirilmiş briqadası ağır itki verib və arxa cəbhəyə çəkilib.
Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin komandanlığı təhlükəli əraziyə ehtiyat qüvvələrin, o cümlədən 2023-cü ildə Baxmut yaxınlığındakı Kleşçeyevka və Andreyevka kəndlərinə hücum zamanı fərqlənən 3-cü “Azov” hücum briqadasının köçürüldüyünü elan edib.
Rusiya komandanlığı Ukrayna ordusunun ehtiyatlarının gəlməsini gözləyirdi və uzun müddət ərzində ilk dəfə belə bir əməliyyata ciddi müdaxilə etmək qərarına gəldi. Bu, “döyüş əməliyyatları teatrının təcrid edilməsi” adlanır, yəni düşmən qoşunlarını təmas xəttindən uzaqda bombalamağa çalışmaq, o cümlədən silah-sursatın çatdırılmasına, yaralıların çıxarılmasına mane olmaq. Rusiya aviasiyası və raket qüvvələri Ukrayna ordusunun arxa cəbhəsində bütün dərinliyinə - zavoddan tutmuş Selidovo və Kurahovo şəhərlərinə, 35 kilometr qərbə və cənub-qərbə zərbələr endiriblər.
Qoşunların yerdəyişməsinin qarşısını almağın mümkün olub-olmadığı məlum deyil (əvvəllər Rusiya Aerokosmik Qüvvələri belə mürəkkəb əməliyyatlarda uğur qazana bilmirdi). Yalnız məlumdur ki, fevralın 14-də Ukrayna ordusunun 3-cü Hücum Briqadasının bölmələri Avdeyevkanın girişindəki steldən çox uzaqda görünüblər.
Avdeyevkada qalan minlərlə ukraynalı əsgərin taleyi “teatr təcridinin” nə qədər uğurlu olmasından asılıdır. Hələlik, onlar mühasirədən çıxarıla bilər - 2023-cü ilin mayında Baxmutdan çıxarıldığı kimi. Avdeyevkanın qərbində Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən ələ keçirilməmiş bir neçə torpaq yol var (baxmayaraq ki, onların hamısı artilleriya atəşi altındadır).
Bununla belə, tədarük və ehtiyatların daşınması hava zərbələri və əməliyyat-taktiki raketlərlə daha dərindən kəsilərsə, Avdeyevka qarnizonunun mütəşəkkil şəkildə çıxarılması qeyri-mümkün olacaq. Belə görünür ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin artıq şəhəri uzun müddət saxlamaq şansı yoxdur.